Inleiding

Wat wordt er besproken in de paragraaf ?

In deze paragraaf wordt het treasurybeleid (financieringsbeleid) beschreven. Er wordt een korte terugblik gegeven, maar ook worden de verwachtingen en inschattingen van toekomstige ontwikkelingen en het risicobeheer op de financieringsportefeuille geschetst.

Wat is treasury
Treasury omvat alle werkzaamheden gericht op zowel het formuleren van beleid als het daadwerkelijk aantrekken van eventueel noodzakelijke financiering en het uitzetten van:
· Tijdelijk overtollige middelen die niet direct nodig zijn voor het uitoefenen van de publieke taak.
· Middelen in het kader van de uitoefening van de publieke taak onder het kader revolverend
financieren (voornamelijk kredietsubisidies).

Tijdelijk overtollige middelen

De tijdelijk overtollige middelen bestaan uit verstrekte langlopende uitzettingen in de vorm van uitzettingen aangegaan voor 12 juni 2012. Daarnaast bestaat de treasuryportefeuille uit leningen die uitstaan bij medeoverheden waarmee er geen sprake is van een toezichtsrelatie, het zgn. schatkistbankieren of onderling uitlenen.

In 2018 is een deposito van € 7 miljoen afgelopen. Hierdoor bedraagt de huidige portefeuille – van de uitzettingen gedaan voor juni 2012 - € 20 miljoen (op de balans is dit opgenomen voor een bedrag van € 19.887.722,--).

In 2018 hebben geen mutaties plaatsgevonden in het onderling uitlenen.

Drempelbedrag

Het drempelbedrag is het bedrag dat we jaarlijks mogen aanhouden buiten de verplichte schatkistrekening om. Voor de berekening van het drempelbedrag en de benutting van dit bedrag verwijzen wij u naar Hoofdstuk II.5 Toelichting op de balans, uit dit overzicht blijkt dat we aan de gestelde voorwaarden hebben voldaan.

Treasury activiteiten en ontwikkelingen

In onderstaande tabel is de treasuryportefeuille per 31 december 2018 opgenomen. De kortlopende uitzettingen worden gevormd door de rekening courant die we bij het rijk aanhouden. Onze liquiditeiten zijn afgenomen door uitvoering van de begroting.

Verloop rente 2018

Onze begrote lange rente is gebaseerd op de rente opbrengst van reeds verstrekte leningen. In 2018
hebben we geen nieuwe meerjarige uitzettingen gedaan. Onze liquiditeitenprognose geeft aan dat in circa 2020 onze liquiditeitspositie terugloopt. Dit gegeven tezamen met de huidige lage rentestand heeft er toe geleid dat we geen langjarige uitzettingen hebben overwogen.

De markt
In het afgelopen jaar hebben zicht geen noemenswaardige wijzigingen in de rente voorgedaan. Ze bleef dan ook onverminderd laag.
Uitlenen aan de staat voor 3 maanden (3 maands schatkistpapier) gaf gedurende het gehele jaar geen rente. De Euribor (het rente tarief waartegen een groot aantal Europese banken elkaar leningen in euro's verstrekken) is vanaf mei 2015 al negatief en schommelde net als in 2017 rond de -0.3%. De Euribor is een belangrijke graadmeter voor de korte rente. De lange termijn rente (10 jaar Nederlandse staat) schommelde tussen de 0.4 en 0.7%.
De ECB heeft haar stimuleringsbeleid van het opkopen van obligaties in 2019 stopgezet. Analisten verwachten dat de lange en korte rente in 2019 niet direct zal reageren, omdat andere factoren waaronder de Brexit en de slechte financiële situatie van Italië ook van invloed zijn op de renteontwikkeling. In de wet Financiering decentrale overheden is overigens bepaald dat de rente op de rekening courant bij het Rijk niet lager dan nul kan zijn.

Risico's
Het wettelijk kader bepaalt dat in de voorgeschreven Financieringsparagraaf aandacht geschonken moet worden aan de Kasgeldlimiet, Renterisiconorm, Valutarisico's , Kredietrisico's, Liquiditeitsrisico's en Koersrisico's. In de volgende tabel zijn deze risico's beschreven, een toelichting opgenomen gevolgd door het resultaat in 2018.

Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet stelt een grens aan de korte financiering. Korte financiering dient er voor om tijdelijke liquiditeitstekorten voor de financiering van lopende uitgaven op te vangen. Hiermee kan het renterisico op korte financiering worden beperkt. Om dit risico te beperken mag de kasgeldlimiet gemiddeld per kwartaal niet worden overschreden. Bij overschrijding van de limiet geldt een meldplicht aan de toezichthouder (uiterlijk) bij de derde overschrijding. Daarnaast geldt bij een overschrijding van drie kwartalen, dat een plan van aanpak om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter goedkeuring voor wordt gelegd aan de toezichthouder (art. 4, tweede lid).

Leningen en garanties uitgegeven in het kader van de publieke taak

De leningen betreffen hier langlopende, niet verhandelbare vorderingen die een oorspronkelijke looptijd hebben van meer dan een jaar  

Hypotheken

Medewerkers provincie Drenthe

Per 1 januari 2018 stond nog circa € 9.491.000 aan hypotheken uit bij medewerkers van de provincie. De toegenomen complexiteit in fiscale wet- en regelgeving, de hogere eisen ten aan zien van zorgplicht voor financiële instellingen, die wens voor meer flexibiliteit in arbeidsvormen en  tot slot de onmogelijkheden om iets te laten aan passen in bestaande leningen hebben  geleid tot  een versnelde afbouw van de bestaande portefeuille. De verwachting was dat 85% van de leningen geherfinancierd werd, echter dit is blijven steken op circa 50%.

Verstrekte leningen (kredietsubsidies)

Agrarische Natuur Drenthe

De lening aan het Drents Collectief is overgezet naar de vervolg organisatie Agrarisch Natuur Drenthe. Uiterlijk in 2022 zal het gehele aflossingsbedrag ineens worden verrekend met de laatste uitbetaling van de SVNL subsidie.

Bio Energy Hartlief-Lammerts BV

Te uitvoering van de Green Deal is een lening verstrekt van € 200.000. Inmiddels is er afgelost tot een bedrag van € 114.284,--.

Coöperatie De Kop Breed

Aan Coöperatie De Kop Breed U.A. is een maximale krediet faciliteit verleend van € 2.3 miljoen. Hierop is inmiddels € 2.1 miljoen uitbetaald.

Coöperatie Eco-Oostermoer verbindt U.A. Breedband

Aan de Coöperatie Eco Oostermoer verbindt U.A. is een lening verstrekt van € 200.000,--. Inmiddels is er € 20.000,-- afgelost.

DEO

In 2018 is een leningsovereenkomst gesloten met de DEO voor een maximum bedrag van € 39.200.000,--. Hierop is in een eerder stadium € 29.200.000,-- uitbetaald. Over de lening is geen rente verschuldigd. Na beëindiging van de activiteiten per ultimo 2025 wordt een aflossingsschema overeengekomen.

Glasvezel De Wolden B.V. Breedband

Voor de aanleg van een NGA-netwerk is aan Glasvezel de Wolden een  lening verstrekt van maximaal € 9 miljoen. Dit bedrag is inmiddels volledig uitbetaald. Op 18 december 2018 heeft GS ingestemd met een aflossingsvrije periode voor breedbandinitiatieven gedurende de bouw- en aanloopfase van het breedbandnetwerk. .

Kredietunie Noord Drenthe U.A

Kredietunie Noord Drenthe is een coöperatieve kredietvereniging voor en door ondernemers uit het Midden en Klein Bedrijf (MKB). Dit is een samenwerkingsvorm waarin leden onderling geld lenen vanuit een centrale kas. Op 20 december 2017 is er een 10 jarige- leenovereenkomst getekend met een maximum leenbedrag van  € 145.000,-- (tegen 3%). Op deze overeenkomst is inmiddels € 50.000,-- uitbetaald.

Landbouwbedrijf De Jong

Voor een proef waarbij de terugverdientijd van zonneprojecten tot minder dan 10 jaar kan worden teruggebracht is een lening verstrekt van € 105.075,--. Inmiddels is de lening afgelost tot een bedrag van € 73.551,--

Maatschappij van Weldadigheid

Aan de Maatschappij van Weldadigheid is een lening verstrekt van € 950.000,--. Inmiddels is er afgelost tot € 807.500,--.

Noordelijk Lokaal Duurzaam Energie (NLD)

Aan de NLD is een lening verstrekt van € 150.000,--. Hierop is inmiddels € 46.313,-- afgelost.

Noordenveld Zuid-West (grijs) Breedband

Aan de coöperatieve vereniging Breedband Noordenveld Zuid West U.A. is voor grijze gebieden een 20-jarige lening toegekend van maximaal € 479.000,--. Dit bedrag is inmiddels volledig uitbetaald. Op 18 december 2018 heeft GS ingestemd met een aflossingsvrije periode voor breedbandinitiatieven gedurende de bouw- en aanloopfase van het breedbandnetwerk.

Noordenveld Zuid-West (wit) Breedband

Aan de coöperatieve vereniging Breedband Noordenveld Zuid-West U.A. is voor de witte gebieden een 20-jarige lening toegekend van maximaal € 3.511.557,--. Dit bedrag is volledig uitbetaald. Op 18 december 2018 heeft GS ingestemd met een aflossingsvrije periode voor breedbandinitiatieven gedurende de bouw- en aanloopfase van het breedbandnetwerk.

RE-NET Glasvezel HOOGEVEEN B.V.

Op 2 juli 2018 is een overeenkomst gesloten met Re-net Hoogeveen voor een leningsbedrag van maximaal € 4.000.000,-- tegen een rente van 0,82%. Op deze lening is per 31 december 2018 € 2.155.000,-- uitbetaald.

Sterk Midden-Drenthe (grijs) Breedband

Aan de coöperatie Sterk Midden Drenthe is een lening verstrekt van € 2.700.000. Dit bedrag is inmiddels volledig uitbetaald. Op 18 december 2018 heeft GS ingestemd met een aflossingsvrije periode voor breedbandinitiatieven gedurende de bouw- en aanloopfase van het breedbandnetwerk.

Sterk Midden-Drenthe (wit) Breedband

Aan de coöperatie Sterk Midden Drenthe is een lening verstrekt van € 7.500.000. Dit bedrag is inmiddels volledig uitbetaald. Op 18 december 2018 heeft GS ingestemd met een aflossingsvrije periode voor breedbandinitiatieven gedurende de bouw- en aanloopfase van het breedbandnetwerk.

Stichting Energy Challenges

In 2015 is aan Energy Challenges  een lening verstrekt van € 372.500,--. In 2017 is de looptijd verlengd van 4 naar 15 jaar. In 2018 is gebleken dat de cash flow onvoldoende ruimte heeft geboden voor de betaling van rente en aflossing; hiervoor is een voorziening getroffen. Momenteel worden verdere stappen voorbereid.

Verstrekte overige geldleningen

Asbestdaken

Omdat asbestdaken na 2024 verboden zijn heeft  PS is in de Investeringsagenda € 3.500.000,-- vrij gemaakt voor sanering asbestdaken. Hiervan is € 2.750.000,-- bedoeld als risicopremie (storting in de Reserve Revolvend Financieren). Bij een risico van 10% betekent dit dat er maximaal € 27.500.000,-- kan worden uitgeleend. Inmiddels zijn er leningen uitgegeven ter waarde van € 1.782.938,--

Gemeente Emmen (DPE Next)

In 2012 is aan de gemeente Emmen een lening verstrekt van € 6.000.000,--. Hierop is inmiddels € 600.000,-- afgelost.

Prolander

Aan de Gemeenschappelijke regeling bedrijfsvoeringsorganisatie Prolander is een lening verstrekt van € 1.866.594,--. Er is inmiddels afgelost tot een bedrag van € 466.649,--.

RTV Drenthe

Op grond van een herfinancieringsverzoek is met RTV Drenthe een nieuwe leenovereenkomst gesloten voor het restant van de schuld per 1 januari 2017 ad € 2.371.007,-- tegen een rentepercentage van 0,751.

Via Nationaal Restauratiefonds

Het Nationaal Restauratiefonds heeft voor een bedrag van  € 5.393.199,-- uitgeleend.

Zonneleningen SVN

Bij SVN is een bedrag van € 9.036.694,-- beschikbaar voor zonneleningen.

Niet uit balans blijkende verplichtingen: gewaarborgde geldleningen
De gewaarborgde geldleningen betreffen geldleningen verstrekt ten behoeve van instellingen in de gezondheidszorg. Het gaat veelal om borgstellingen uit de jaren zeventig en tachtig. Omdat het leningsbedrag door aflossingen daalt, daalt onze borgstelling ook mee. In 2018 is de borgstelling van Stichting Interzorg Noord-Nederland afgelopen omdat de lening is afgelost. De borgstelling voor Hendrik van Boeijenoord (St. GGZ Drenthe) is vervallen omdat de borg is overgenomen door het Waarborgfonds.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen: Overige garantstellingen
In het kader van revolverend financieren zijn tevens garantstellingen afgegeven. In 2018 is de garantstelling voor Sectorplan vrijetijdseconomie vervallen omdat het project is afgewikkeld.

Reserveringen t.b.v. leningen en garanties

Hieronder in de tabel is opgenomen welke bedragen zijn gereserveerd voor welke leningen.
Daarnaast is te zien welke ruimte er voor nog te verstrekken leningen is, om bij het verstrekken van leningen het risico op insolventie af te dekken. Dat wordt met de volgende kleuren aangegeven.

Legenda
Is de kleur donkergroen, dan is het bedrag nog niet (geheel) gestort.
Is de kleur lichtgroen, dan is het bedrag wel gestort maar zijn daarvoor nog geen leningen
toegezegd/afgesloten.
In 2018 zijn de volgende stortingen verwerkt:

• DEO € 3.920.000,--
• Krediet Unie € 50.70,--

Stichting Energy Challenges
In 2015 is aan Energy Challenges  een lening verstrekt van € 372.500,--. In 2017 is de looptijd verlengd van 4 naar 15 jaar. In 2018 is gebleken dat de cash flow onvoldoende ruimte heeft geboden voor de betaling van rente en aflossing; hiervoor is een voorziening getroffen. Momenteel worden verdere stappen voorbereid.

In het saldo is een storting verwerkt van het Actieplan Energie neutraal Wonen  Op 19 december is besloten de storting van € 2,25 miljoen in de Reserve opvang revolverend financieren in te trekken en beschikbaar te stellen aan Stichting NEF om Drentse woningeigenaren en eigenaren van appartementencomplexen (VvE-en) de mogelijkheid te blijven geven met rentekorting een Energiebespaarlening aan te vragen en daarmee het succes van de Energiebespaarlening Drenthe te prolongeren. In het voorstel is aangegeven dit te verwerken in 2019.